Ο Θρόνος του Όμβριου Δία

Ο αρχαίος περιηγητής Παυσανίας (περί το 150 μ.χ) αναφερόμενος στα όρη που περιβάλλουν την Αθήνα, μετά την Πεντέλη, τον Υμηττό και την Πάρνηθα, λέγει: «ΚΑΙ ΑΓΧΕΣΜΟΣ ΟΡΟΣ ΕΣΤΙ ΟΥ ΜΕΓΑ- ΚΑΙ ΔΙΟΣ ΑΓΑΛΜΑ ΑΓΧΕΣΜΙΟΥ» (Παυς. Αττικά Ι. 32 2).Από το απόσπασμα προκύπτει ότι ο Αγχεσμός ήταν μικρό βουνό, στο οποίο υπήρχε άγαλμα του ΔΙΟΣ ΑΓΧΕΣΜΙΟΥ.

Γοητευτικοί μύθοι και παραδόσεις μας ταξιδεύουν στην εποχή που ο λόφος των Τουρκοβουνίων, ντυμένος στο πράσινο κρατούσε στην αγκαλιά του το άγαλμα του ΑΓΧΕΣΜΙΟΥ ΔΙΑ.

Στα Τουρκοβούνια, τμήμα των οποίων είναι και ο λόφος της ΦΙΛΟΘΕΗΣ, ονομάζονταν ΑΓΧΕΣΜΟΣ και στην κορυφή του συνηθιζόταν να τιμάται Ο ΟΜΒΡΙΟΣ ΖΕΥΣ – δηλαδή ο ΔΙΑΣ Ο ΘΕΟΣ ΤΩΝ ΒΡΟΧΩΝ ΚΑΙ ΤΟΥ ΚΕΡΑΥΝΟΥ.

Σε αυτή την πανοραμική και συγκλονιστική θέα προς το λεκανοπέδιο της Αθήνας βρίσκεται η θέση του «ΑΓΧΕΣΜΙΟΥ ΔΙΑ» – «ΘΡΟΝΟΣ ΤΟΥ ΔΙΑ». Όταν οι ατμοσφαιρικές συνθήκες είναι ευνοϊκές και ο ουρανός καθαρός, στο βάθος μπορείτε να διακρίνετε ακόμα και το νησί της Αίγινας. Τα τουρκοβούνια αποτελούν ομάδα βραχωδών υψωμάτων που εκτείνονται στα όρια του αρχαίου δήμου του ΑΘΜΟΝΟΥ και στα βόρεια του Ολυμπιακού Σταδίου. Στο μικρό αυτό λοιπόν βουναλάκι (ύψους 302.1μ), που στη ράχη του ακουμπάει το Γαλάτσι και κατά το ΣΤΡΑΒΩΝΑ διαιρεί την Αττική πεδιάδα στα δύο, έχει μια όμορφη ιστορία, ανακατωμένη με την παράδοση και το θρύλο, που αξίζει να την ξέρουμε.

Ο ΑΓΧΕΣΜΟΣ, λοιπόν, ξεκινούσε από την Πεντέλη και μονοκόμματα κατέληγε στην Ακρόπολη. Γεωλογικές αναστατώσεις τον χώρισαν στα τρία μέρη. Τουρκοβούνια – Λυκαβηττός – Ακρόπολη. Τούτο το φαινόμενο δίνεται μέσα από το μύθο ως εξής: Όταν η ΘΕΑ ΑΘΗΝΑ στην πάλη της με τον ΘΕΟ ΠΟΣΕΙΔΩΝΑ πήρε την Αθήνα στην προστασία της, αποφάσισε να την οχυρώσει. Ανέβαινε στα Τουρκοβούνια, έκοβε τεράστιους βράχους για να φτιάξει τα τείχη

ΤΑ ΚΥΚΛΩΠΕΙΑ ΤΕΙΧΗ

υπολείμματα των οποίων φαίνονται και σήμερα

Ένα πρωινό, κι ενώ κουβαλούσε έναν τεράστιο βράχο, την προλαβαίνει αγγελιοφόρος και της φέρνει το κακό μαντάτο. Η ΕΡΣΗ και η ΑΓΛΑΥΡΟΣ που είχαν οριστεί να φυλάνε το πιθάρι, μέσα στο οποίο η Αθηνά είχε κλείσει τον ΕΡΙΧΘΟΝΙΟ-το ριζικό της πόλης – τον ελευθέρωσαν. Η Αθηνά σάστισε, ο βράχος της έφυγε από τα χέρια κι έπεσε μπροστά της, σχηματίζοντας το Λυκαβηττό.

Στα Τουρκοβούνια είχε το στέκι του ο ΒΟΡΙΑΣ, που είχε το βασίλειό του στη ΘΡΑΚΗ και που έρχονταν εδώ για ν’ αναπαυθεί. Μια ηλιόλουστη μέρα βλέπει στον ΙΛΙΣΣΟ την κόρη του ΚΕΚΡΟΠΑ, την ΩΡΙΘΙΕΝΑ, που έκανε το μπάνιο της. Του “γέμισε το μάτι”, όπως θα λέγαμε σήμερα, την άρπαξε, την έφερε στα Τουρκοβούνια, την παντρεύτηκε κι έφυγαν για τη Θράκη. Έτσι, ο Βοριάς λατρεύτηκε ως Θεός στην Αθήνα και μια που τον θεωρούσαν γαμβρό τους, του έστησαν βωμό.

Όταν η ναυτική δύναμη των συμμάχων συγκεντρώθηκε στην Αυλίδα και περίμεναν να φυσήξει για να σαλπάρουν για την Τροία, πήγαν στο μαντείο να ρωτήσουν. “Ρωτήστε το γαμπρό σας” τους απάντησε το μαντείο. Έκαναν θυσίες, ο βοριάς φύσηξε και τα πλοία σάλπαραν.

Η ομορφιά των Τουρκοβουνίων εντυπωσίασε το Γάλλο περιηγητή Guilletier. Γράφει, λοιπόν, ο Γκιλετιέ: “Ο ΑΓΧΕΣΜΟΣ είναι όρος ΔΡΥΜΩΔΕΣ και μέσα σ’ αυτό ζουν πολλά άγρια ζώα και πουλιά….. οι αρχαίοι, απ’ τους οποίους αναφέρεται το πέτρινο άγαλμα του Δία …».

Επίσης στα απομνημονεύματα των αγωνιστών του 1821 πολλές φορές αναφέρονται τα Τουρκοβούνια.

Ανασκαφές που διενεργήθηκαν το 1978 από τον αρχαιολόγο Hans Lauter του Γερμανικού Αρχαιολογικού Ινστιτούτου Αθηνών, ήλθαν στον φως κατάλοιπα κτηρίων που σχετίζονται με την κλασική λατρεία του ΔΙΟΣ και με προγενέστερη περίοδο.

Σήμερα όλα τα κινητά ευρήματα εκτίθενται στην αρχαιολογική συλλογή της Κηφισιάς.

Εδώ θα δείτε βίντεο από την ομάδα ΟΡΦΕΑΣ που αφορά τον θρόνο του ΑΓΧΕΣΜΙΟΥ ΔΙΑ.

Πηγή:
Grigoris Makrinitsas
ΕΛΛΑΝΙΑ ΠΥΛΗ